“Chị phụ trách bếp ăn ca từ khi nó ra đời đến nay, đó là năm 2013, tất cả các món ăn dù ngon và lạ miệng đến mấy cũng thay phiên nhau lần lượt thay đổi. Chỉ có món này là được giữ mãi và lúc nào cũng hết nhẵn. Đông qua hè tới, vui buồn, sướng khổ, khi ốm đau lúc khỏe mạnh, người công nhân luôn luôn ngon miệng với nó. Bao nhiêu năm qua, hàng chục vạn nồi cháo đã được tổ bếp bọn chị nấu bằng cả niềm tự hào và tình yêu thương. Nhiều khi, chị có cảm giác món cháo đỗ xanh mặn - ngọt này là một món ăn tiêu biểu của người luyện thép”

Vui vẻ rửa tay trước khi vào ăn cơm ca theo quy định của Nhà máy

Chị Trần Thị Hải, Chủ nhiệm nhà ăn ca tự chọn của Nhà máy Luyện thép Thái Nguyên – Công ty CP Gang Thép Thái Nguyên đã nói với tôi như vậy giữa một trưa hè nắng như đổ lửa, cái nắng đặc trưng của miền Bắc, cái nắng ám ảnh khắc nghiệt của người lao động trong ngành luyện kim ra thép bấy lâu nay.

Chị Trần Thị Hải trò chuyện với phóng viên

Rất giản dị thôi nồi cháo đỗ xanh được ninh thật nhừ từ gạo tẻ, đỗ xanh nguyên vỏ và một chút gạo nếp cho sánh mềm. Nó luôn được chia làm hai nửa với một bên là cháo ngọt và nửa còn lại là cháo mặn song cả hai vị đều nhang nhác, ngọt ngào, sánh loãng vừa phải, vị đỗ xanh nhuyễn mềm lẫn lác đác với vỏ tạo thành một mầu cháo nâu xanh nhàn nhạt, dân dã. Thăm quan một vòng quanh nơi sản xuất, mồ hôi mồ kê nhẽ nhại, đến khi được nếm thử cả hai loại cháo, vị ngọt ngào bùi ngậy và thanh thanh của nó đã khiến tôi hiểu vì sao món này lại được người công nhân lại tin dùng đến vậy. Lao động vất vả, nặng nhọc với công việc đặc thù nhằm luyện ra sắt thép, giữa mùa hè nóng bức và cường độ vất vả của công việc, uống càng nhiều nước càng ra nhiều mồ hôi, mất rất nhiều khoáng chất, thứ mà người công nhân cần nhất để nhanh chóng bồi bổ sức khỏe chính là nó: cháo đỗ xanh. Nhờ những bát cháo lành mát này mà bữa cơm của anh em luyện thép thêm phong phú. Họ thưởng thức cháo theo nhiều kiểu. Cháo đỗ xanh mặn được ăn như một món khai vị nhằm nhanh chóng lấy lại sức lực đã tiêu hao. Còn bát cháo ngọt thanh thanh được xem như một món tráng miệng dễ chịu. Còn tôi, tôi lại thử ăn nó giữa bữa cơm, ăn xong chợt thấy thịt thà, cá mú bớt ngán hẳn đi, lại có thể ăn thêm một chút nữa cho no hẳn. Quả thật, chỉ với một ăn cháo dân giã, thông thường mà tác dụng không ngờ. Nó làm ấm lòng người ăn và vui lòng người nấu.

"Chị bị nghiện món này rồi em ạ!"

Trong hệ thống các đơn vị trực thuộc Tổng công ty Thép Việt Nam – CTCP, Nhà máy Luyện thép Thái Nguyên là đơn vị thực hiện nấu cơm ca tự chọn cho công nhân từ rất sớm. Đặc biệt hơn cả là những bữa cơm ca tự chọn này được ra đời vào giữa lúc ngành Thép nói chung, Nhà máy Luyện thép Thái Nguyên nói riêng gặp rất nhiều khó khăn, tình hình sản xuất kinh doanh đi xuống, việc làm bị cắt giảm. Nhưng ngay cả những lúc gian khó nhất, người lao động của ngành Thép vẫn luôn được quan tâm, chăm sóc. Những bữa ăn ca mang hình thức tự chọn mới đầu còn chập chững, lác đác thử nghiệm bây giờ đã ngày càng được yêu thích và nhân lên gấp bội. Tính đến nay, trong toàn hệ thống Tổng công ty Thép Việt Nam, đã có 17 nhà ăn ca tự chọn ra đời và duy trì, phục vụ trên 7.000 người lao động tại các đơn vị trong hệ thống. Một mặt chỉ đạo và hỗ trợ các công đoàn cơ sở thực thi đưa những nhà ăn ca tự chọn đi vào phục vụ người lao động, một mặt Ban Thường vụ Công đoàn Tổng công ty Thép Việt Nam – CTCP có phương án hỗ trợ các thiết bị phục vụ trang bị cho phòng ăn ca ti vi, điều hòa, cây uống nước nóng lạnh…, khuyến khích đơn vị nâng mức bữa ăn cho người lao động ở đơn vị từ mức 17.000 đ đến 30.000 đ/người/bữa... Nhờ sự đồng tâm hướng về người lao động như thế nên Tổng công ty Thép cùng các thành viên của mình đã không cô đơn trong những lúc khó khăn, khủng hoảng nhất. Ngược lại, tinh thần “đồng cam cộng khổ” luôn ngự trị mọi lúc, mọi nơi.

Thuy Miny (TCCT)